Mỹ thuật Hải Phòng: Trần Thanh Toàn

Trần Thanh Toàn

Họa sĩ Trần Thanh Toàn

(Ký họa của Đặng Tiến)

Họa sĩ Trần Thanh Toàn sinh ngày 9/9/1942 tại Hải Phòng
Tốt nghiệp trường Đại học Mỹ thuật Hà Nội năm 1974
Hội viên Hội Mỹ thuật Việt Nam
Hiện nay họa sĩ định cư tại thành phố Chicago, Hoa Kỳ.
Triển lãm Mỹ thuật toàn quốc - Hà Nội 1985
Triển lãm tranh công nhân quốc tế tại CHDC Đức 1976
Triển lãm cá nhân tại TP. Hồ Chí Minh năm 1992
Triển lãm "Trở về cội nguồn" với bạn bè - TP. Hồ Chí Minh 1999
Triển lãm "Nỗi nhớ Hạ Long" với bạn bè - TP. Hạ Long 2003
Triển lãm tranh "Những mảnh đời" tại Hội người Việt Nam Chicago, Ullinois 2002
Triển lãm tranh "Những mảnh đời 2" tại Beacon St Gallery Chicago, Ullinois 2004

Sinh ra tại Hải Phòng và lớn lên trên đất mỏ Quảng Ninh. Thuở ấu thơ, vì rất thích vẽ “mặt người” nhưng thiếu giấy vẽ, cậu bé đó đã bẻ gai bưởi vẽ lên những lá đa rụng xếp la liệt trên sân đền Quỳnh Lâu (Quảng Yên). Vào đời bằng nghề công nhân cơ khí tại Hồng Quảng, nhưng phong trào mỹ thuật Quảng Ninh đã thôi thúc ông đi theo niềm “đam mê vẽ hàng ngày như chưa bao giờ được vẽ” của mình. Đến năm 1974, ông tốt nghiệp Trường Đại học Mỹ thuật Việt Nam - ngôi trường danh giá mà ông luôn tự hào. Năm 1993, khi đặt chân lên nước Mỹ xa xôi, vì niềm yêu nghề cũng như kế sinh nhai, ông đã từng vào vị trí kẻ hát rong, làm xiếc trên bến ga, vẽ chân dung dọc trên bờ hồ Michigan. Cây cọ vẽ chính là cầu nối giúp ông kết nối tâm hồn mình với nơi đất khách quê người, như lời ông tự bạch: “ Tôi đứng giữa đất trời phía bên kia quả đất. Bốn màu da chọi nhau, ngôn ngữ bất đồng, chỉ có ngôn ngữ tình yêu và nghệ thuật tạo hình của trên 100 dân tộc khác nhau mới làm cho con người đọc được nhau. Đến với nhau bằng đam mê cuồng nhiệt, hấp dẫn đến ngỡ ngàng”. Tháng 9-2003, một chương trình trên kênh 11 của Mỹ đã chọn ông với vị trí là một họa sĩ Á Châu vẽ về quê hương mình. Bây giờ khi đã thành danh, ông vẫn thường xuyên về Việt Nam vẽ và công bố tác phẩm tại quê nhà như triển lãm tranh cá nhân và triển lãm tranh “ Trở về cội nguồn” tại Thành phố Hồ Chí Minh (1992 và 1999); hay triển lãm tranh “Nỗi nhớ Hạ Long” ở Quảng Ninh năm 2003. Đó như một lời tri ân hướng về cội nguồn.

Về nghệ thuật như lời ông tự bạch “Tôi đam mê vẽ hàng ngày nhưng chưa bao giờ được vẽ”. Đúng vậy hàng ngày gặp bất cứ một phương tiện chất liệu nào anh đều cầm cọ và vẽ. Đặc biệt là một họa sĩ sử dụng tinh thông hơn mười chất liệu: sơn dầu, acrylic, lụa, phấn màu, bột màu, chì màu, bút dạ, giấy dó, trổ giấy, màu nước và cả thủ ấn họa. Chất liệu tuy chỉ là một phương tiện song không có nó khó tạo nên những hình thức nghệ thuật mới và đẹp. Mỗi một chất liệu đều có một vẻ đẹp đặc thù và luôn đòi hỏi một kỹ thuật riêng. Không am tường ngôn ngữ chất liệu, không tinh thông kỹ thuật khó sáng tác chứ chưa nói đến đẹp.

Hình ảnh một số tác phẩm của họa sĩ Trần Thanh Toàn được trưng bày ngày 19/10/2016 tại Hội Liên hiệp Văn học Nghệ thuật Hải Phòng: